కథాశ్రవణం – ఈనాటి విడియో

నిన్న కథాకళలో కథలు వింటుంటే నాకు కొన్ని ఆలోచనలు కలిగేయి. కథలు ఇలా వినిపించడంగురించి నాకు గల ఆలోచనలు మార్చుకోవాలేమో అని కూడా అనిపించింది. ఇంతకముందు ఇలా ఎవరో చదువుతుంటే వినడంపట్ల అట్టే ఆసక్తి లేదు. దీనికి కారణం నాకు అర్థం చేసుకోడానికి టైం కావాలి. కథలే కాదు ముఖాముఖీ సంభాషణలు కూడా అవతలివారు మాటాడేమాట నామనసులో మరోసారి చెప్పుకుంటే తప్ప నాకు అర్థం కాదు. ఇదే మరోభాష అయితే తర్జుమా. తెలుగే అయితే పునశ్ఛరణ. అంతే కాదు, మనసుకి పట్టే భావమో పదమో వాక్యమో అయితే ఆగి మళ్ళీ మళ్ళీ చదువుకుంటాను కూడా. మరొకరు చదివి వినిపిస్తున్నప్పుడు ఈ సౌలభ్యం లేదు.

అయితే నిన్న కొత్తగా తెలిసినదేమిటి అంటే నాకు అని కాకపోయినా, సాధారణంగా జరిగేవిషయం. నాకథ చదివి వినిపించిన శ్రీనివాస్ ఇలా కథని స్వరపరచినప్పుడు కథకి అధికంగా మరొక పొర విస్తరణ వస్తుంది అన్నారు. అంటే ఊరికే అక్షరాలు చదవడం కాక, పదాలకీ, వాక్యాలకీ అనుగుణమైన భావం స్వరంలో వ్యక్తపరచడం. ఇక్కడ ఇది కేవలం వినిపించడమే కాదు కనిపించడం కూడా జరుగుతోంది. ఇది ఆడియో విడియో కూడా.

ఎందుకు దయ రాదు అన్నది సాధారణవాక్యం. కథలో సందర్భాన్నిబట్టి ఒక ఊపు రావచ్చు ఆవాక్యానికి. ఒక కృతిలో అయితే గాయకుడు దానికి రాగం ఆపాదిస్తాడు. ఏ వాద్యంమీదో అయితే సంగీతజ్ఞులకు ఆ వాక్యం ఆవాద్యంలో వినిపిస్తుంది. కథ చదివి వినిపించడంలో అలాటి పొరలే ఉంటాయని శ్రీనివాస్ అభిప్రాయం అనుకుంటున్నాను.

నేను అట్టే వినలేదు కానీ విన్నంతలో, కొందరు తనలో తాను చదువుకుంటున్నట్టు గబగబ చదువుకుంటూ పోతారు. ఇంకా కొందరు నాటకీయం అతి చేస్తారు. కథ వినిపించడం కాదు చెప్పాలి, అంటే ఎదుట ఉన్నమనిషికి చెప్తున్నట్టు, అక్షరాలా చెప్పాలి.

వారం పదిరోజులుగా నేను హరికథలు వింటున్నాను. శ్రీని వెలిబుచ్చిన అభిప్రాయం ఈ హరికథల ఒరవడికి సరి తూగినట్టు నాకు అనిపించింది. ఇందులో కథలో పాత్రలకి అనుగుణంగా స్వరం మార్చడమే కాక కథనంలో తృటికాలం విరామచిహ్న కూడా పెడితే బాగుంటుందని అనిపించింది నాకు. ముఖ్యంగా సంభాషణ అయినప్పుడు , కథకి ఆయువుపట్టు అయిన వాక్యం చెప్పినప్పుడు ఒక్కక్షణం ఆగడం వినేవారిమనసులో హత్తుకోడానికి ఆస్కారం.

నిన్న శ్రీని నాకథ చదువుతున్నప్పుడు గుర్తించేను. అది నాకథ కనక అందులో ప్రతివాక్యం నాకు తెలుసు. అంచేత నాకు ఆయన్ని అనుసరించడం తేలిక అయింది. అదే కామేశ్వరరావుగారు వినిపించినప్పుడు అంత తేలిగ్గా అనుసరించలేకపోయేను. నిజానికి ఆకథ ఇప్పుడు మళ్లీ నన్ను చెప్పమంటే చెప్పలేను.

హరికథా బాగవతులు హరికథలు చెప్తే, ఆడియోకథకులు జనకథలు చెప్తున్నారు. అందరూ వింటారని కాదు కానీ వినదలుచుకున్నవారికి మరింత ఆకర్షణీయం చేయవచ్చని అని నేను అనుకుంటున్నాను.

ఫలశృతి – మనకి కొన్ని యుగాలుగా కథలు చెప్పడం ఉంది. అక్షరాలు వచ్చేక, శిలలమీద, తాటాకులమీద, కాగితాలమీద, కంప్యూటరుమీద అనేకానేక రూపాలు పొంది మళ్లీ కథలు నోట వినిపించే స్థాయికి వచ్చేం. మళ్లీ మొదటికొచ్చేం అనను కానీ spiral evolution అనొచ్చేమో .

కథాకళ వేదికపై నాకథ విషప్పురుగు 59.30.వద్ద ప్రారంభవమవుతుంది. లింక్,

సెప్టెంబర్ 25, 2022

విషప్పురుగు కథాకళ సభలో ప్రసారం

శ్రీని ప్రభలగారి స్వరంలో నా కథ విషప్పురుగు ఈరోజు కథాకళ సభలో వినిపిస్తారు. తరవాత కథమీద చర్చ ఉంటుంది.

యూట్యూబులో వినవచ్చు. లింక్ –https://www.youtube.com/watch?v=mNh_m7bjH0c

మీఅభిప్రాయాలు ఇక్కడ గానీ యూట్యూబులో గానీ ఇవ్వవచ్చు.

ధన్యవాదాలు – కథాకళ వారికి, శ్రీని ప్రభల గారికీ.

సెప్టెంబర్ 24, 2022

శీలా సుభద్రాదేవి పుస్తకం. నిడదవోలు మాలతి రచనాసౌరభాలు

సుభద్రాదేవి ఏణ్ణర్థంపాటు నిడదవోలు మాలతి సంపూర్ణసాహిత్యం నిష్ఠతో శ్రద్ధగా చదివి సూక్ష్మంగా పరిశీలించి వ్రాసిన పుస్తకం ఇది. నిడదవోలు మాలతిరచనలమీద విపులవిమర్శతో వచ్చిన పుస్తకం ఇది ఒక్కటే.

మాలతి రచనలను ఏడు భాగాలుగా విభజించి, మాలతి సాహిత్యాభిమానం, కథలు, నవలలు, వ్యాసాలు, అనువాదకథలను చర్చిస్తూ మూల్యాంకనంతో పూర్తి చేసిన ఈ పుస్తకం 90 పేజీలు.

 అమెజాన్ లో లభ్యం. లింకు https://www.amazon.in/dp/B0BFQSKFRN/

పాఠకులు ఈపుస్తకం చదివి తమ అభిప్రాయాలు వెల్లడించగలరని ఆశిస్తున్నాను.

నిడదవోలు మాలతి

సెప్టెంబరు 21, 2022.

సిరికోన సభలో సరయు బ్లూ ప్రసంగం

I’m so very honored to see my mother’s brilliant work, and lifelong career recognized. Thank you to the Sirikona Group, and to all who comprise it, for this important and invaluable distinction. Many of you know her as a highly revered scholar, writer, and a woman passionate about carrying on the legacy of Telugu women writers. I know her for another role I revere equally highly, my mother. So, while I’m not qualified to speak to you as a fellow scholar, I will speak to you about her impact on me as my mother.

My mother’s journey was not an easy one. You may or may not know, she moved from India to Wisconsin at 36, having never seen snow! America from India is culture shock enough, let alone trudging through mountains of snow in a sari and boots. Regardless, snow or not, nothing ever stopped her. The word that comes to mind when I think of my mother is “resilient.” With every plot twist, turn, and curveball life threw at her, my mother found her way, and somehow, she always did so creatively as well. In fact, I don’t remember my mother ever experiencing “writer’s block.” I’m sure she did, and just didn’t talk about it. She’s never been one to spend much time wallowing.

Through the years, I’ve seen that no matter where she is, or who she’s with, people flock to my mother. Malathi Nidadavolu is revered, by not only those, like this wonderful group who recognize her talents, but also, by all she meets. When my mother speaks, people listen. And who wouldn’t? She’s thoughtful, full of wisdom, she’s charismatic, and most of all, she’s genuine. She’s very honest with her boundaries- make no mistake- but she’ll never turn a blind eye to anyone in need.

Perhaps the quality I admire the most about my mom though, is her integrity. My mother will never lie, she’ll never cheat, she is steadfast in her honesty, and her work is always impeccable. She is diligent in making sure her translations honor the writer, the story, the language. And while her translations are perfectly meticulous, her stories are heartfelt and poetic.

I’ve always known my mom to be a magnificent storyteller. And as I’ve gotten older, I’ve seen firsthand, why- she’s relentlessly curious. On any walk, she’ll stop to appreciate a tree, to photograph a flower, she sees a shape in the clouds and it becomes a whole new world, a story. She’s also relentlessly curious about people, and why they behave the way they do. She cares passionately about humanity, and there is little that infuriates her like injustice. So much of who I am, is because of her. I hear her voice in mine when I advocate for someone’s rights. I feel her heart in mine when I get lost looking out a window, staring at the trees and daydreaming. I know the reason I became an actor was because of her.  Ultimately, acting is just my version of storytelling, telling the story of whatever character I’m playing.

I’m overjoyed to see the legacy and work of my mother recognized, and while from the outside it might seem as though I have not followed in mother’s footsteps, to quote a line from E.E. Cummings’ poem, i carry your heart with me(I carry it in), “whatever is done by only me, is your doing.”

— Sarayu Blue

Sarayu Blue and Nidadavolu at Sirikona Awards Ceremony

Hollywood Actress

September 14, 2022

సంద్రాలూ ఎన్నెమ్మా సంవాదము

లేక ఏమి వాదమో ఇది?

సంద్రాలు- ఏటో ఈలగోల, సంపుకతినేస్తన్నరు.

ఎన్నెమ్మ – నీకూ తగిలిందీ ఆ గాలి?

సం. – నీకూ అంట దీర్గాలు తీస్తన్నవు, నీకూ తగిల్నాదా?

ఎ. – ఇంచుమించు అలాటిదేలే.

సం. – ఎవురో రచీత్తిరీ వస్తదన్నవు. వొచ్చినాదా?

ఎ. – ఆ వచ్చేరు, వెళ్లేరు. తల తిరిగిపోయింది.

సం. – ఏటయినాదేటి? నీకూ ఎట్టినాదా అరికత – నివ్వు సుకంగా నేవు, ఆమాట నీకే తెలవదు అంటా?

ఎ. – (నవ్వుతూ) మొదట్లో తెలీలేదులే. నీకు తెలుసు కదా నాకు ఏమాటైనా అర్థం చేసుకోడానికి కొంతసేపు పడుతుంది.

సం. – అసలేటయినాదో సెప్పరాదా?

ఎ. –  తలుపు తీసి నేను వెనక్కి తిరిగి గదిలోకి నడుస్తున్నాను కదా. ఆ బోసిగది చూసి ఆమె ఏమనుకుని ఉంటుందో అని నాకు చాలాసేపటితరవాత అనిపించింది.

సం. – ఇల్లు కాలీ సేసీ పోయినాక ఉండేనాగ ఉంటాది మరి నీఇల్లు.

ఎ. – నీక్కూడా ఆసికంగానే ఉందేంటి నాఇల్లు. హుమ్.

సం. – అదిగాదు. నానిలాటి వోర్ని శానామందినే సూసిన. నేదులే. సెప్పు.

ఎ. – మంచినీళ్లతోనే మొదలయింది. అప్పట్లో నాకు తెలీదులే. ఇవన్నీ ఇప్పుడు తెలుస్తున్నాయి. రెండో బాటిలు మంచినీళ్లు ఇస్తుంటే ఎందుకండి ఒకటి చాలు అన్నారు.

సం. – అందులో తప్పేముంది. ఈరోజుల్ల నీల్లు జాగర్తగ కర్సు సేసుకోమంటన్నరు గద అందురూను.

ఎ. – మొదట నేనూ అలాగే అనుకున్నాను. కానీ చివరకి అర్థమయింది నేనంత ఖర్చు భరించలేనేమోనని, కేవలం నామీద జాలితోనే రెండోబాటిలు తీసుకోడానికి ఇష్టపడలేదని.

సం. – అద్సరే. రచీతలు కద. ఏం మాటాడుకున్నరు?

ఎ. – అదే నేనూ రచయితలం కద, కథలగురించీ, సాహిత్యంగురించీ మాట్లాడతారని అనుకున్నా. తీరా చూస్తే ఆవిడ అసలు వచ్చిందే వేరే పథకంతో. ఓ బుట్టనిండా తనపుస్తకాలన్నీ తీసుకొచ్చేరు.

సం. – మరి నివ్వు సానామందినే సూసేవు గద దేశం వెల్లి సానామందితో మాటాడినానని సెప్పేవు. ఏం మాటాడినావు?

ఎ. – నేను ఎప్పుడూ నాకథలు చదివేరా అని అడగలేదు. అప్పటికింకా పుస్తకాలేవీ ప్రచురణ కాలేదు. అంచేత నాపుస్తకాలు ఇచ్చే ప్రసక్తే లేదు.

సం. – సరి. ఈయమ్మ తెచ్చినాదంటావు.

ఎ. – అది కాదు. ఈరోజుల్లో అందరూ చేస్తున్నారు. ఎటొచ్చీ వెనకొకసారి ఆమె చేసిన ఇంటర్వ్యూలోనే చెప్పేను నేను ఈకాలం వస్తున్న పుస్తకాలు చదవడంలేదనీ, నాకు వాటిలో ఆసక్తి లేదనీ. పైగా ఆ స్త్రీవాదాలూ అవీ నాకు ఇష్టంలేదని కూడా చెప్పేను.

సం. – నివ్ సెప్పేవులే. ఆరు మాత్తరం – ఎవరికి వారే – తాము ఏరనుకుంతరు.

ఎ. – మరోటి కూడా ఉందిలే. నాకతలు అమెపత్రికలో అచ్చేస్తున్నారు కదా. ఆ అప్పు తీర్చుకోవాలని కూడా కావచ్చు.

సం. – అంతెమరి. ఆరిఈపు ఈరూ ఈరిఈపు ఆరూ గోక్కోడమే గద ఇప్పుడు ధరమమూ, నీతీను. అది నేకపోతె రచీతగా బతుకు నేదు.

ఎ. – ఇంతకీ నాకు మనసు చివుక్కుమన్నది ఎప్పుడంటే …

సం. – ఎప్పుడు?

ఎ. – నేను అమాయకంగానే తలొంచుకుని నిదానంగా నాకో పురస్కారం వచ్చిందన్నాను.

సం. – ఏమి పురస్కారం అని ఆమె అడిగింది.

ఎ. – అలా అడగడంలో తప్పు లేదు కానీ ఆ తరవాతే నాకు షాకు. నేను జవాబు చెప్పకముందే ఏదో చిన్నదైతేనేమీ పెద్దదయితేనేమీ పురస్కారమే అంది.

సం. – సెప్పకముందే? అంటే ఆమెకి తెలుసన్నమాటే గద.

ఎ. – పైగా చిన్నదో … అంటే తక్కువ చేసి మాట్లాడ్డమే కదా.  

సం. – కాద మరి. ఆమెకి పదో ఇరవయ్యో ఉన్నయి. సొంతంగా ఎట్టుకున్నయి ఇంకాఎన్నో.

ఎ. – పోదూ, నువ్వు మరీను. సొంతంగా ఎవరు పెట్టుకుంటారు?

సం. – ఇందుకే నీకేటీ తెల్దు అంటన్న. సెప్పేను గంద ఎల్లమ్మతోటకాడ వోలిండియ(ఆలిండియా) రేడియొనాగే. అక్కడ సెప్పుకోని ఇసయం నేదు.

ఎ. అసలు నేనెవర్నీ ఇంటికి రానీను. ఈమెని రానియ్యడమే నా తప్పు.

సం. మరేల రానిచ్చినవ్ ఈమెగారిని?

ఎ. – అంటే రెండేళ్లగా నారచనలు సీరియలుగా వేస్తున్నారు. ఏవో మెయిళ్లు ఇచ్చుకున్నాం గానీ ఎప్పుడూ నాసొంత విషయాలు అడగలేదు. ఇంటర్వ్యూలో కూడా అడగలేదు. అంచేత సాహిత్యం మాత్రమే మాట్టాడతారు అనుకున్నాను.

సం. – అదే మరి. ఎవురెలాటి ఓరో తెలీటానికి ఒకరకం ప్రత్తేకఁవైన అనుబవాలు కావాల. అయి ఎప్పుడు ఎనాగ వస్తయో సెప్పనేం.

ఎ. – ఇంతకీ గంపెడు పుస్తకాలు తెచ్చేరన్నానా. నాకేమో ఉపయోగంలేని వస్తువులు, పుస్తకాలయినా సరే, ఇంట్లో పెట్టుకోడం ఇష్టం ఉండదు. అంచేత వద్దన్నాను. మరీ మొహమాటపెడితే ఒక్కటి తీసుకున్నాను. అది తీసి చూసేక తెలిసింది. ఆవిడ ఆ గుంపులో మనిషే, తెలీనట్టు నటన అని.

సం. – గుంపేటి? ఎవురిమాట నివ్వంటన్నది?

ఎ. – ఆ అతి చిన్న పురస్కారం ఇచ్చినవారిగుంపు.

సం. – అయ్యోరామా. నివ్వే అనుకున్న. ఆ యమ్మ గూడా అంతే (నవ్వుతూ)

ఎ. – అంతే అంటావేమిటి అదెలా?

సం. – నీకు తెలిసిపోతాదని ఆయమ్మకి తెలీనే లేదనీ(ఇంకా గట్టిగా నవ్వుతూ)

ఎ. – నేనూ ఎంతోమందిని రచయితలనీ, పత్రికాసంపాదకులనీ కలిసేను. ఒక్కరిదగ్గర కూడా కనీసం నాకథలు చదివేరా అని అడగనైనా అడగలేదు.

సం. – మరేటి మాటాడేవు?

ఎ. – వాళ్లని కలవడానికి నేను వెళ్లేను. అంచేత వాళ్లరచనలూ, వాళ్ల అభిప్రాయాలు ఈనాటి సాహిత్యంగురించి అడిగేనంతే. ఈకథకి ఈశీర్షిక ఎలా నప్పుతుంది, ఆకథలో మీరు ఆపాత్రని సృష్టించడానికి స్ఫూర్తి ఏమిటి ఇలా. అంతే గానీ,

సం. – ఆయమ్మ ఏమడిగినాది?

ఎ. – మీపిల్ల మరో ఉద్యోగం చేస్తోందా? 

సం. – సెప్పనేకపోనావా పిల్లకి అదొక్కటే ఉద్దోగం, దాంతోనే ఇల్లు కూడా కొన్నాదని.

ఎ. – అదే అన్నాను. అసలు నాసందేహం కూడా అదే. ఈ స్త్రీవాదులూ, మరో వాదులూ అందరూ గోలెట్టేది ఆడవాళ్లకి తగినగౌరవం ఇవ్వడంలేదూ, స్వేచ్ఛలేదూ, అంటూ అంకమ్మసివాలు. అసలు వీళ్లే మనిషిని మనిషిగా గౌరవించరేమీ అని. అంత గొప్ప స్త్రీవాదీ నేను రచయిత్రిని, తానూ రచయిత్రి, ఆ గౌరవం నాకు ఇవ్వలేదు. తాను నిలుపుకోలేదు.

సం. – అదే గద. నాను ఇందాకా వస్తానే అంటిని ఒకటే గోల అని. ఇదే నానన్నది గూడా. నాకేటి గావాలో నాకు తెల్దంటరు. నాను సుకంగ లేనంటరు, దొరబాబు నాకాయకస్టం దోచేసుకుంటన్నడు అంటరు. మరి ఆరు సేసే ఉద్దోగాలు మాతరం కూలిపన్లు గావా? ఆరు మాతరం కూలికి గాదా పని సేసేది?

ఎ.- కూలికీ, పేరుకీను. వాళ్లు చేసేది గౌరవప్రదం. నువ్వూ నేనూ చేసేది నికృష్టం. నాది అద్దెకొంప. నాఇంట్లో కుర్చీలు బల్లలూ Maceyలో కొన్నవి కావు. నేను తొడుక్కున్నబట్టలు ఫేషను కాదు.

సం. – అదే నీకు సాలని ఆల్లకి అర్తం కాదు. నీకు అదే ఇస్టమని అర్తం కాదు. ఎందుకంటె ఆరికల్లు ఆకాసంలో ఉంటయి. ఆరికి నేలమీద ఉండే నివ్వూ నేనూ కంటికనము. సరిలె. పొద్దోయింది. నానెల్లాల.

ఎ. – అదేమిటి పుస్తకం తీసుకెళ్తున్నావు, ఎందుకూ? చదువుతావా? దొరబాబుకిస్తావా మనవాళ్ల మేధ ఇలా ఉందని చెప్పడానికి?

సం. – ఇందులకే మాయప్ప అంటాది ఈ వోదాలన్ని ఆల్లలో ఆల్లు కుమ్ముకు సవ్వటానికే. అల్లకి అదో కాలచ్చేపం, ఇనోదం. ఆ వోదాలవల్ల మనలాటోల్లకి ఒరిగేదేమీ నేదని.

000

సూత్రధారి:

సంద్రాలు మౌనముగా సింహద్వారమువైపు నడిచెను.

ఎన్నెమ్మ లాపుటాపు ఒడిలో పెట్టుకుని అంతర్జాలములో ఓలలాడుచుండెను.

మరుక్షణము  దబ్బుమని ఒక వస్తువు చెత్తబుట్టలో పడినశబ్దము వినిపించెను.

ఎన్నెమ్మ తలెత్తకనే, అటు చూడకనే తనపనిలో ఉండెను.

అటుపిమ్మట సకల జనులును ఎవరిపద్ధతిని వారు సుఖులై శాంతమనస్కులై శేషజీవితమును గడుపుకొనిరి.

(సెప్టెంబరు 15, 2022)